Introvert, extravert of ambivert; hoe laad jij jezelf op?

Hoe laad jij jezelf op na een drukke week? Doe je het liefst de gordijnen dicht, kruip je op de bank onder een dekentje en kijk je een paar afleveringen van een nieuwe Netflix-serie? Of krijg je energie van een avondje uit met een groep vrienden? Als jij jouw gebruiksaanwijzing kent, weet je hoe jij het beste oplaadt. Daarbij maakt het wezenlijk uit of je introvert, extravert of ambivert bent. Ofwel: hoe gevoelig je bent voor dopamine.

In de jaren 30 maakten we dankzij Carl Jung kennis met de begrippen extraversie en introversie. Even kort door de bocht zijn introverte mensen volgens hem voornamelijk op binnen gericht, terwijl de focus bij extraverte mensen vooral op de buitenwereld ligt.

Een kwestie van prikkels

Als je introvert bent, ben je gevoelig voor prikkels van buitenaf. Je raakt sneller overprikkeld. Om op te laden heb je het nodig om terug te trekken en rust te nemen. Ben je extravert, dan heb je juist prikkels van buitenaf nodig om je goed te voelen. Als je ambivert bent, zoek je prikkels uit de buitenwereld op om je goed te voelen. Maar je hebt zo nu en dan ook tijd nodig om jezelf terug te trekken en op te laden.

‘Nee’ zeggen

Het is goed om te weten dat er niet één manier is waarop je kunt opladen. Mensen verschillen wezenlijk in de manier waarop ze energie krijgen. Als je weet wat voor jou werkt, kun je daar bewust voor gaan kiezen. Dan kun je 'nee' zeggen tegen activiteiten die energie kosten en 'ja' tegen activiteiten die energie geven. Soms kan dit moeilijk zijn. Wanneer mensen om je heen een andere aanleg hebben, dan zullen zij andere keuzes willen maken. Het vergt standvastigheid om dan toch voor jezelf te kiezen.

Gevoeligheid voor dopamine

Hoe kan het dat mensen zo verschillen in de wijze waarop zij opladen? Dat blijkt vooral te liggen aan de gevoeligheid voor dopamine, een neurotransmitter. Neurotransmitters zijn chemicaliën die boodschappen overbrengen van zenuwcel naar zenuwcel én van zenuwcel naar spiercel. Zij bepalen in de hersenen welke hoeveelheid bloed via welke route naar de verschillende hersengebieden stroomt.

Bij introverte mensen voert de route langs het ‘denkende’ deel van onze hersenen, onder andere de prefrontale cortex. Bij extraverte mensen voert de route juist langs de 'zintuiglijke delen' van onze hersenen, waar zicht, gehoor, gevoel en smaak zijn gelokaliseerd.

Dopamine zorgt er als neurotransmitter voor dat bepaalde hersengebieden worden geactiveerd. Dopamine wordt ook wel de neurotransmitter voor plezier genoemd, omdat het ons beloningsstelsel in onze hersenen activeert. Extraverte, introverte en ambiverte mensen verschillen in hun gevoeligheid voor dopamine.

Extravert: meer dopamine nodig

Als extravert persoon ben je ongevoeliger voor dopamine. Je hebt er dus meer van nodig. Je hersenen geven dopamine af als wij nieuwe ervaringen opdoen. Ben je extravert, dan heb je daardoor meer behoefte aan nieuwe ervaringen. Want: een tekort aan nieuwe ervaringen geeft een tekort aan dopamine. En daardoor ga je je als extravert minder goed voelen. Extraverten zijn doeners die gericht zijn op hun buitenwereld, ook zijn ze generalisten die zich in de breedte interesseren.

Introvert: minder dopamine nodig

Ben je een introvert persoon, dan ben je juist gevoeliger voor dopamine. Je hebt er daardoor minder van nodig. Als introvert, heb je het nodig om gedoseerd actief te zijn om je goed te voelen. Introverten zijn denkers die meer gericht zijn op hun binnenwereld, bovendien zijn ze specialisten die zich in een onderwerp willen verdiepen.

Ambivert: een beetje van beide

De meeste mensen zitten ergens in het midden en zijn ambivert. Ambivert wil zeggen dat je van beide dimensies kenmerken hebt. Je hebt momenten dat je vooral in de doe-modus zit en momenten dat je behoefte hebt aan de denk-modus. Je begeeft je een tijd vol energie in de gezelligheid van een feestje, en hebt daarna een tijd rust nodig om jezelf weer op te laden.

Energie

Als je niet naar je aard leeft, dan kun je daar flink op leeglopen. Je energie raakt op, je raakt uitgeput en lusteloos. Als je je gevoeligheid voor dopamine kent, weet je hoe jij je weer kunt opladen. Als je daar vervolgens naar leeft, en op de juiste momenten ‘nee’ of ‘ja’ zegt tegen activiteiten, dan blijft je energie in balans.

Checklist: introvert of extrovert

Neem een paar minuten de tijd om je af te vragen welke van de volgende twee omschrijvingen het meest bij je gevoelens en gedrag aansluit. Dé introverte of extroverte persoonlijkheid bestaat niet, al overheerst een van beide voorkeuren doorgaans wel.

Ben je vooral extrovert?

1. Je houdt van grote gezelschappen en hebt altijd wel genoeg gespreksstof.

2. Van nieuwe contacten word je zo enthousiast als een bij boven een nieuwe bloem.

3. Je ervaart doorgaan geen ongemak in sociale situaties en schittert in het leggen van contacten en openen van gesprekken.

4. Je houdt de aandacht voor je persoon en wat je wilt zeggen moeiteloos vast.

5. Soms sla je iets te graag op je eigen trom, waardoor het verhaal van een gesprekspartner verloren kan gaan.

6. Filosoferen en brainstormen doe je het liefst samen met anderen. Een idee of creatie is pas af wanneer het uit en te na is besproken.

Ben je vooral introvert?

1. Je verrast je omgeving vaak met originele gedachten, opvallende filosofieën en speelse dagdromen.

2. Je houdt van rust en bespiegeling.

3. Je ideeën krijgen makkelijker vorm in een boek, brief, schilderij of gedicht.

4. je hebt een talent voor alleen zijn. Je selecteert je vriendschappen en contacten op kwaliteit.

5. Je heb het vermogen om eerlijke aandacht te schenken: oprecht kunnen luisteren zonder te onderbreken of tekenen van onrust te vertonen..

6. Soms trek je je teveel terug.

[socialpoll id="2767829"]