Ontdek wat er in je hoofd en lichaam gebeurt bij angst (en hoe je er van af komt)

Ontdek wat er in je hoofd en lichaam gebeurt bij angst (en hoe je er van af komt)

Angst is een volkomen normaal en natuurlijk onderdeel van het mens zijn. Er zullen altijd momenten zijn dat we nerveuzer of ongeruster zijn dan andere. Maar voor sommigen is angst een veel sterkere en angstaanjagende kracht - een die nooit verdwijnt. Maar wat is angst precies, en wat gebeurt er in je hoofd (en je lichaam) als angst toeslaat? En hoe ga je er mee om als je er niet uit komt?


Eén op de vijf mensen in Nederland, zo'n 20% van de bevolking, krijgt ooit te maken met een angststoornis. Dat zijn ruim 3 miljoen mensen. Voor hen is meedraaien in het dagelijks leven een zware opgave, omdat ze lijden aan angstklachten en die vaak proberen te verbergen. En dat zijn alleen de mensen bij wie de diagnose is gesteld.

Aan de ene kant is angst zelf een natuurlijke menselijke reactie die een doel dient. We moeten angst daarom niet volledig af wijzen - maar om het een gezond, beheersbaar onderdeel van ons leven te maken. Zelfs als je geen last hebt van een aan angst gerelateerde stoornis, zul je er waarschijnlijk wel mee te maken hebben gehad. Angst maakt deel uit van ons leven, op dezelfde manier als stress, verdriet en geluk dat doen maar de sleutel is om te begrijpen hoe ermee om te gaan en te voorkomen dat het ongezond wordt.

Hiervoor gaan we het hebben over wat er precies in je brein gebeurt als de angst toeslaat, hoe het ons beïnvloedt en wat we eraan kunnen doen.

angst wordt een probleem wanneer je erkent het niet lijkt te verdwijnen

Wat angst precies is en hoe het verschilt met stress

Simpel gezegd: angst is een gevoel van angst en vrees dat je alert maakt. Biologisch is het bedoeld om ons een verhoogd bewustzijn te geven, zodat we voorbereid zijn op mogelijke bedreigingen. Wanneer we buitensporige angst beginnen te voelen, of wanneer we leven in een constante staat van angst, is dit een probleem. Ons lichaam zet onze vecht- of vluchtreactie nooit uit en we leven van dag tot dag met de fysieke en emotionele effecten van angst, zelfs als er geen reden of oorzaak voor is.

Op het eerste gezicht kan angst op stress lijken ; maar de realiteit is niet zo eenvoudig. Angst kan ontstaan als gevolg van stress, maar stress kan zich ook op andere manieren manifesteren. Externe stressoren kunnen een persoon verdrietig, boos, bezorgd of angstig maken, terwijl angst specifiek dat gevoel van angst en vrees opwerkt. Je weet misschien niet eens wat je angst veroorzaakt, of in sommige gevallen kan het zich vanzelf manifesteren, zonder enige echte 'trigger' of oorzaak. Stress wordt vaak veroorzaakt door externe invloeden , terwijl angst een interne reactie is. Dat maakt deel uit van wat angst intrinsiek anders maakt dan stress, en ook wat het zo moeilijk maakt om ermee om te gaan.

Wat gebeurt er eigenlijk in je hersenen als je je angstig voelt?

Je kent het gevoel: dat gespannen gevoel in je buik, het verhoogde gevoel van bewustzijn dat je hebt over alles wat er om je heen gebeurt, het gevoel van angst en paniek, hartkloppingen - dat is angst. Maar voordat je lichaam de effecten voelt, zijn je hersenen al aan het werk.

Beschrijving van de neurologische processen:

Verschillende delen van de hersenen spelen een sleutelrol bij de productie van angst. Met behulp van hersenbeeldvormingstechnologie en neurochemische technieken hebben wetenschappers ontdekt dat de amygdala en de hippocampus een belangrijke rol spelen bij de meeste angststoornissen.

De amygdala is een amandelvormige structuur diep in de hersenen waarvan wordt aangenomen dat het een communicatiecentrum is tussen de delen van de hersenen die inkomende sensorische signalen verwerken en de delen die deze signalen interpreteren. Het kan de rest van de hersenen waarschuwen dat er een bedreiging aanwezig is en een angstreactie veroorzaken. De emotionele herinneringen die in het centrale deel van de amygdala zijn opgeslagen, kunnen een rol spelen bij angststoornissen waarbij zeer verschillende angsten betrokken zijn, zoals angst voor honden, spinnen of vliegen.

De hippocampus is het deel van de hersenen dat bedreigende gebeurtenissen codeert in herinneringen. Studies hebben aangetoond dat de hippocampus kleiner lijkt te zijn bij sommige mensen die het slachtoffer waren van kindermishandeling of die in militaire strijd dienden. Onderzoek zal bepalen wat deze verkleining veroorzaakt en welke rol het speelt in de flashbacks, tekorten in expliciet geheugen en gefragmenteerde herinneringen aan de traumatische gebeurtenis die veel voorkomt bij PTSS.

Het gevoel van angst maakt deel uit van de stressreactie van je lichaam. Je vecht- of vluchtreactie wordt geactiveerd en je systeem wordt overspoeld met norephinephrine en cortisol. Beide zijn ontworpen om je een boost te geven aan perceptie, reflexen en snelheid in gevaarlijke situaties. Ze verhogen je hartslag, zorgen voor meer bloed naar je spieren, zorgen voor meer lucht in je longen en zorgen er in het algemeen voor dat je klaar bent om actie te ondernemen bij elke aanwezige dreiging. Je lichaam richt zijn volledige aandacht op overleven. In het ideale geval wordt het allemaal uitgeschakeld wanneer de dreiging overgaat en je lichaam weer normaal wordt.

neurologische processen bij angst

Waar komt angst vandaan?

De effecten van stress zijn goed bekend, maar waar komt angst vandaan? Hoe weten we of de angst gegrond is, en waar is de grens tussen 'angst' en een 'angststoornis'?

Volgens klinisch psycholoog Jeffrey  Dr. DeGroat zijn er een aantal psychologische theorieën over waarom angst bestaat. Er is de neurologische (die we hierboven noemden) en de psychoanalytische. Angst is in wezen een waarschuwingssignaal dat je op het punt staat iets te doen wat je misschien niet wilt of oncomfortabel vindt. Er is ook de cognitieve theorie, die suggereert dat angst ontstaat wanneer de cognitieve vervormingen of irrationele denkpatronen van een persoon ervoor zorgen dat ze alles als een fysieke bedreiging zien, of het nu een echt fysiek gevaar is, een vervelende medewerker of een politieagent aan de kant van de weg. In de gedragstheorie is angst een aangeleerde reactie als gevolg van blootstelling aan angstaanjagende of stressvolle situaties.

Ongeacht welke theorie je onderschrijft, het is ongezond als die instincten constant worden aangezet. De stressreactie van je lichaam is ontworpen om te worden ingeschakeld wanneer dat nodig is en vervolgens te worden uitgeschakeld. Maar constante angst houdt ons alert en altijd scherp. Aanhoudende angst is een mentaal en fysiek probleem.

Of het nu wordt veroorzaakt door genetica of door opvoeding in een omgeving die bevorderlijk is voor angst (zoals in luide omgevingen of ouders en leraren die de hele tijd schreeuwen), het probleem zich voordoet wanneer je lichaam en hersenen 'bedraad' worden om aan te staan voor het uitkijken naar potentiële bedreigingen die vanuit elke richting op elk moment kunnen komen, echt of ingebeeld. Alles wat een ongewenste emotie kan veroorzaken, of het nu angst, frustratie of twijfel is, kan een trigger zijn voor angstgevoelens - en zodra je denkpatronen ontwikkelt zijn ziet je brein elke gebeurtenis in je leven als een bedreiging, de angst versterkt en zo wordt het een oneindige cyclus.


Wanneer wordt angst een probleem?

Het is een probleem wanneer je erkent dat je angst niet lijkt te verdwijnen en je er dagelijks mee leeft. We noemen dit een angststoornis. Maar dit is voor sommige mensen gemakkelijker dan voor anderen - als je al zo lang last hebt van angst dat het een deel van je persoonlijke norm is geworden, zul je misschien niet eens erkennen dat het een probleem is. Veel mensen leven al zo lang in een angstige toestand dat ze geen ander gevoel kennen, dus ze weten niet dat ze aanhoudende angst hebben. In dit soort situaties is het herkennen van angst niet gemakkelijk; het identificeren van de rode vlaggen is echter een goede manier om te beginnen. Ben je pessimistisch over de meest onschadelijke situaties tot het punt dat het je ervan weerhoudt risico's te nemen? Vind je dat je geest racet naar de mogelijke negatieve resultaten die er zouden kunnen zijn? Schrijf je onmiddellijk een externe omstandigheid toe aan een positieve uitkomst die als resultaat van je inspanningen kan worden gezien? Als je antwoord 'ja' is op deze vragen, dan kun je last hebben van aanhoudende angst.

Gebruik ontspanningstechnieken: muziek, meditatie, lichaamsbeweging, je persoonlijke rituelen

Voor sommige mensen is angst situationeel. Het is normaal om nerveus te zijn bij het vooruitzicht om in het openbaar te moeten spreken. Het is niet normaal om je zorgen te maken over een alledaags gesprek met de bakker. Situationele angst is een van die dingen die we alleen kunnen overwinnen door ermee om te gaan. Gegeneraliseerde angst is iets dat alleen kan worden aangepakt door te proberen het denkpatroon dat het oproept te herschrijven. '

Of je nou met angst leeft of lijdt aan een angst gerelateerde aandoening, zijn er gelukkig manieren om de impact van angst aan te pakken en te verminderen. Het begint met het herkennen van de effecten van angst en leert vervolgens de juiste manieren om ermee om te gaan.

Wat kun je doen aan angst?

Als je eenmaal de effecten van angst herkent, is het tijd om er iets aan te doen. Je hoeft niet alleen maar te proberen je hoofd boven water te houden. Er zijn tal van trucs en technieken die je kunt gebruiken om jezelf uit een angstige toestand te halen of angst te verminderen wanneer je voelt dat deze opkomt.

Gebruik ontspanningstechnieken: muziek, meditatie, lichaamsbeweging, je persoonlijke rituelen

Een paar goede ontspanningstechnieken leren zal je goed van pas komen. Een eenvoudige ademhalingstechniek klinkt misschien te gemakkelijk, maar het is een geweldige manier om het lichaam in een meer ontspannen toestand te brengen. Het is iets dat je kunt doen aan je bureau op het werk, in je auto en voor of na een evenement. Adem vier seconden in en dan zes seconden uit. Tel in je hoofd en focus op je telling en het gevoel van je ademhaling. Herhaal zo lang als nodig is om een beetje te ontspannen.

Ook kan visualisatie als een ontspanningstechniek dienen (een coping-mechanisme voor stress). Stel je voor dat je in de meest ontspannen omgeving bent die je maar kunt bedenken, of het nu thuis in bed is of op het strand in een hangmat. Plaats jezelf daar mentaal. Als je je op het strand visualiseert, vraag jezelf dan af hoe warm het is en of er wolken in de lucht zijn. Ben je alleen? Is het stil of hoor je de oceaan? Het doel is niet alleen om een mooi, ontspannend plaatje in je hoofd te creëren, maar ook om je hersenen aan die details te laten wennen - hoe meer je doet, hoe verder je geest verwijderd zal zijn van alles wat je angst heeft veroorzaakt.

Ook kun je een vergelijkbaar voordeel behalen door muziek, lichaamsbeweging of meditatie. Ontspannende muziek kan helpen om je geest van je angst af te leiden, of je helpen je opnieuw te concentreren na een angstige gedachten. Lichaamsbeweging is vergelijkbaar, maar in plaats van alleen je gedachten weg te nemen, heeft het eigenlijk een neurologisch voordeel (evenals een fysiologisch voordeel). De endorfines die namelijk vrijkomen in onze hersenen tijdens het sporten maken ons gelukkiger en geeft ons het gevoel van voldoening wanneer we regelmatig bewegen, wat er weer voor zorgt dat de angst vermindert.

luisteren naar muziek of een geleide meditatie is een goede ontspanningstechniek

Meditatie - vooral geleide meditatie - kan ook helpen, aangezien het de bedoeling is om de geest te kalmeren en de dwalende gedachten die tot angst en stress leiden, te verwerpen. Meditatie kan je helpen je op je omgeving te concentreren of het heden te observeren.

Gebruik ten slotte je eigen ontspanningsrituelen om je angst te verminderen. Als je er geen hebt, maak er dan een paar. Ze kunnen wonderen doen voor je mentale en emotionele gezondheid, en door ervoor te zorgen dat je positieve gewoonten en rituelen hebt waar je terecht kunt als je gestrest of angstig bent, zorg je ervoor dat de slechte gewoonten geen controle kunnen krijgen.


Houd je stemming bij om patronen te identificeren

Het volgen van je gemoedstoestand kan ook helpen bij het identificeren van patronen en de onderliggende oorzaken van je angst:

Zodra een persoon zich bewust is van een angstig denkpatroon, kunnen ze beginnen met het werken aan interventies om hun angst te beheersen. Een goed voorbeeld is een 'gedachtejournaal' bijhouden van gedachten die angst opwekt. Vaak ontdekken we dat deze gedachten een patroon hebben. Alles, van het tijdstip van de dag tot bepaalde individuen, kan een trigger zijn. Zodra een patroon is geïdentificeerd, kan de persoon proactief zijn en plannen maken wanneer deze triggers zich voordoen.

Maakt je baas je nerveus in zijn kantoor? Herken dit dan en begin de gedachten uit te dagen die je angstig maken. Zeg bijvoorbeeld tegen jezelf dat je al je verplichtingen hebt vervuld en niets verkeerd hebt gedaan (aangenomen dat het waar is). Daag de angstaanjagende gedachten uit door tegen jezelf te zeggen dat je niets hebt gedaan dat een negatief gesprek zou rechtvaardigen (nogmaals, ervan uitgaande dat dat waar is).

Bedenk dan een 'positieve uitkomstgedachte' door jezelf te vertellen dat je baas je heeft uitgenodigd in zijn kantoor om je te prijzen. Hoewel deze oefening de angst misschien niet wegneemt, zal het waarschijnlijk helpen om te voorkomen dat je een nerveus wrak wordt. Met andere woorden, de negatieve gedachtetrein zou moeten afnemen.

Als je bijvoorbeeld last hebt van sociale angst of onhandigheid, kan het bijhouden van zo'n gedachtejournaal je helpen de soorten situaties te identificeren die je angst opwekken. Als je een duidelijk beeld kunt schetsen, is het gemakkelijker om methoden te vinden waarmee je positief op die scenario's kunt reageren.

houd je patronen bij om patronen te identificeren

Probeer angst niet te onderdrukken: leer in plaats daarvan ermee om te gaan

Ten slotte is het belangrijk om te onthouden dat angst een natuurlijke menselijke reactie is. Als je ermee worstelt, zou je doel niet moeten zijn om het gewoon weg te laten gaan, dat is onrealistisch. Je kunt de angst niet zomaar wegnemen - als je kon, zou niemand ermee te maken krijgen. Het wegdrukken van je angst heeft zelfs een tegenovergesteld effect, de angst wordt alleen maar sterker.

Het onderdrukken van angst is hetzelfde als verwachten dat je lichaam geen honger krijgt na een paar dagen niet te hebben gegeten. Angst is een normale en noodzakelijke emotie die er is om ons te beschermen. De sleutel is het identificeren van "onnodige angst". Onnodige angst kan worden behandeld met preventieve maatregelen en door de waarheidsgetrouwheid van de angstaanjagende gedachten uit te dagen.



Conclusie

In plaats van onderdrukken moeten we leren ermee om te gaan en het te minimaliseren, en de mechanismen te ontwikkelen om ermee om te gaan, je af te leiden van de dingen die je angstig maken en door te gaan met je leven. Hopelijk zullen enkele tips uit dit artikel je daarmee helpen! 

Enkele tips:


stap voor stap je angsten overwinnen

Stap Voor Stap Je Angst Overwinnen

Van paniekaanval tot overmatig piekeren, angst belemmert elke dag vele mensen in hun functioneren. Stap voor stap je angst overwinnen is een zeer praktisch werkboek om verschillende vormen van angst het hoofd te bieden.

4 of 5 Stars

master your mindset, overkom je angsten

Master Your Mindset

Master Your Mindset; Leef Je Mooiste Leven gaat over persoonlijke en spirituele groei, maar ook over zakelijk succes. Die combinatie maakt dit boek uniek.

5 of 5 Stars

doorbeek je patronen en overkom angst

Patronen Doorbeken

Maak je steeds weer dezelfde fouten in het leven, terwijl je je hebt voorgenomen om een volgende keer anders te reageren? Vertoont je gedrag hardnekkige patronen, die je zeer tegen je zin niet eenvoudig kunt doorbreken? Aan de hand van vele voorbeelden en online beschikbare invuloefeningen maakt Patronen doorbreken duidelijk hoe patronen van gedrag, gedachten en gevoelens zijn ontstaan en hoe je die kunt veranderen.

4.5 of 5 Stars

connectie tussen de darmen, het brein en mentale gezondheid

Angst Overwinnen

Angst overwinnen kan je bevrijden van de emotionele en fysieke last van leven met angst. Of het nu gaat om vliegangst, spinnenfobie, andere fobieën, sociale angst, paniekaanvallen, ziektevrees, posttraumatische stress of een andere angststoornis; in dit boek komen ze allemaal aan bod. 

4.5 of 5 Stars
Share

One thought on “Ontdek wat er in je hoofd en lichaam gebeurt bij angst (en hoe je er van af komt)

  1. Beste Ruth,

    Ontzettend bedankt voor dit artikel. Nu pas besef ik echt goed dat ik al jaren met een angststoornis rondloop, en jouw heldere uiteenzetting heeft mij zo veel meer doen begrijpen over mijzelf en psychische/mentale gesteldheid.

    Het verbaast mij oprecht hoe veel jij weet over dit onderwerp (ik blijf je maar onderschatten, mijn excuses), het lijkt alsof je als een engeltje mij hebt gevolgd de afgelopen 4 jaar en met 1 artikel heb je me kunnen uitleggen wat er nou precies mis was met me. You are a life-saver, ontzettend bedankt dat je je kennis en ervaring op deze manier met je volgers deelt. Ik kijk reikhalzend uit naar je volgende geniale artikelen!

    groetjes,
    Alper

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *